EN FA

در حال بارگذاری

کاربرد تکنیک ایزوتوپهای پایدار در مطالعات اکولوژی

1400/04/14

کاربرد تکنیک ایزوتوپهای پایدار در مطالعات اکولوژی

 

در سالهای اخیر با پیشرفت علوم مختلف، کاربرد تکنیکهای ایزوتوپی (پایدار و رادیواکتیو) در علوم زیستی و غیرزیستی رشد قابل توجهی داشته است.، این در حالی است که در حیطه علوم زیستی، ایزوتوپهای پایدار نقش مهمتری را ایفا میکنند. در علم بومشناسی یا اکولوژی نیز کاربردهای مختلفی از تکنیکهای ایزوتوپیک به ویژه پایدار متصور هستیم . یکی از مهمترین کاربردهای مطرح شده، بررسی سلامت موجودات در اکوسیستمهای آبی میباشد. در این روش سلامت عمومی و تولیدمثلی موجود بررسی شده و ارتباط آن با مقادیر ایزوتوپ پایدار نیتروژن موجود در عضله بدن جاندار سنجیده میشود و در نهایت میزان سلامت جاندار و ارتباط آن با مواد غذایی موجود در اکوسیستم تعیین می-گردد. کاربرد دیگر این تکنیکها تعیین نرخ صید استاندارد در اکوسیستمها با تعیین نژاد ماهیها از حیث وحشی یا اهلی بودن میباشد که در این روش میزان کربن پایدار وجود در بدن ماهیان (خریداری شده از مراکز توزیع به شکل تصادفی) با یکدیگر مقایسه شده که مقادیر بیشتر نشاندهنده اهلی بودن موجود (به دلیل استفاده از غذاهایی با کربن بالاتر در مورد ماهیان اهلی) و مقادیر کمتر نشان دهنده وحشی بودن ماهی میباشد و در نهایت به تعیین شرایط تروفی اکوسیستمهای آبی و تشخیص منشاء مواد موجود با استفاده از تکنیک ایزوتوپهای پایدار به عنوان آخرین کاربرد در نظر گرفته شده در این مطالعه اشاره میگردد که در آن اساس استفاده از ایزوتوپها جهت تشخیص منابع مختلف ایجاد نیترات، بر این اصل استوار است که نیترات ایجاد شده از منابع مختلف، دارای ترکیبات ایزوتوپی مختلف میباشد . با توجه به اهمیت بسیار بالای کاربرد این تکنیکها به جهت سهولت در بررسی، ایمنی بالا و دقت بسیار زیاد، ضروری است که روشهای مختلف موجود در این زمینه به خوبی تفهیم شده و در قالب پژوهشهای عملی اجرایی گردد.، از این رو در مقاله حاضر تلاش گردیدکه تکنیکهای ذکر شده به تفصیل بیان گردد.

 

اولین بار در سال ۱۹۸۳، شرودرچندین مقاله با محوریت ارائه روشی نوین جهت ارزیابی موادغذایی در علم آبزیپروری ارائه نمود. در این مقالات از ایزوتوپهای پایدار مواد غذایی، به دلیل آنکه به عنوان بهترین شاخص رژیم غذایی معمول مصرفی موجود زنده محسوب میشوند، به عنوان نشانگرهایی نوین و قوی، جهت تعیین مقادیر و نحوه پخش مواد غذایی در اکوسیستمهای آبی و نحوه توزیع آن در شبکه های غذایی نام برده شده است. بعدها کاربردهای مختلف ایزوتوپهای پایدار در علم اکولوژی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و معرفی گردیدکه برخی از انواع آن شامل: یافتن روابط بین سطوح مختلف غذایی در شبکه های غذایی (هابسون، (۱۹۹۹، تعیین مسیر مهاجرت ماهیها، یافتن نژاد ماهی از حیث وحشی یا پرورشی بودن (ترمبازوکی، (۲۰۱۱، بررسی میزان غنای اکوسیستمهای آبی از نظر مواد مغذی ضروری (فوکن، (۲۰۰۸ و بررسی اثر مقادیر مختلف مواد غذایی موجود در آب بر سلامت ماهیهای مختلف بلازر و همکاران، ۲۰۱۴ میباشند.

 

ایزوتوپ  چيست؟

 

ایزوتوپهای یک عنصر اتمهایی از آن عنصر هستند که دارای جرمهای متفاوت میباشند. علت اختلاف جرم ایزوتوپهای یک عنصر، اختلاف در تعداد نوترونهای موجود در هسته آنها است. ایزوتوپهای طبیعی عناصر را میتوان به دو دسته پایدار و ناپایدار تقسیم کرد. ایزوتوپهای طبیعی پایدار دارای نیمه عمری بسیار طولانی هستند، بنابراین پس از گذشت ۴/۵۵ بیلیون سال از تشکیل زمین این ایزوتوپها همچنان در طبیعت یافت میشوند. در مجموع، ۲۵۶ ایزوتوپ شناخته شده از ۸۰ عنصر که یک یا چند هسته پایدار دارند، معرفی شده است. هستههای پایدار در طول زمان دچار تغییر نمیشوند و به شدت مقاوماند و این مساله یکی از اصلیترین دلایل اهمیت کاربرد آنها در مطالعات مختلف زیست محیطی و اکولوژیکی میباشد.

 

 

کاربرد تکنیکهای ایزوتوپی در بررسی سلامت موجودات در اکوسیستمهای آبی

 

 

وجود هر مادهای بیش از اندازه مجاز در اکوسیستمهای آبی، اعم از شیمیایی، فیزیکی و زیستی سبب ایجاد آلودگی در محیط آبی میگردد و تمامی انواع آلودگیها در اکوسیستمهای آبی برای زیست فون و فلور زیستی ساکن در این محیطها به عنوان استرسور مطرح میشود. وجود بیش از اندازه مواد غذایی به ویژه مواد غنی از نیتروژن و کربن نیز اثرات زیانباری بر جوامع زیستی مستقر در اکوسیستمها دارند.، بر این اساس، بررسی ماهیان (ساکن و غیرمتحرک) در مناطق مختلف اکوسیستمهای آبی غنی (یوتروف) و بررسی سلامت فیزیولوژیکی و تولیدمثلی آنها میتواند هم به عنوان شاخصی جهت مقایسه میزان آلودگی تروفی مناطق مختلف اکوسیستم مورد استفاده قرار گرفته و هم سلامت ماهی (از نظر مدیریت در خوراک ماهی) مورد نظر را مشخص نماید.، در این میان مطالعه ایزوتوپهای پایدار به ویژه نیتروژن (یکی از مهمترین مواد غذایی شاخص در اکوسیستمهای یوتروف) به علت ارائه نتایج با دقت بالا، به عنوان یکی از جدیدترین و قویترین روشها در این زمینه، ارائه شده است.

 

براي اطلاع و درخواست خدمات آناليزي شركت مصباح انرژي كليك كنيد

 

 

 

"ايزوتوپ هاي پايدار" " كاربرد ايزوتوپ هاي پايدار "ايزوتوپ چيست؟" " آناليز ايزوتوپ هاي پايدار "


این صفحه را به اشتراک بگذارید: